Celem niniejszego studium przypadku było oszacowanie fizjologicznego i metabolicznego wpływu ekstremalnej redukcji masy ciała na organizm elitarnego zawodnika MMA płci męskiej. W ciągu 8-tygodniowego okresu redukcji masy ciała regularnie sprawdzano skład ciała, spoczynkową przemianę materii (RMR), VO2peak i oraz biochemiczne markery krwi, aby ocenić stan endokrynny, profile lipidowe, nawodnienie i czynność nerek.
Masa ciała zawodnika zmniejszyła się o 18,1% (z 80,2 kg do 65,7 kg), co odpowiada zmianom odpowiednio 4,4 kg, 2,8 kg i 7,3 kg w etapie pierwszym, drugim i trzecim. Zawodnik wdrożył plan redukcji masy ciała składający się z czterech etapów.
Etap 1
I etapem był 7-tygodniowy plan redukcji masy ciała składający się z diety hipokalorycznej. W okresie od 8 tygodnia do 4 tygodnia przed walką, sportowiec raportował, że dzienne spożycie energii wahało się w granicach 1500 – 1900 kcal dziennie (1,5-2,5 g / kg CHO, 1,6-1,8 g / kg białka, 0,8-1 g / kg tłuszczów), a spożycie płynów zachodziło ad libitum. Od 4 tygodnia do 1 tygodnia do walki, spożycie energii zostało zmniejszone do 1300-1500 kcal. Podaż białka została ograniczona do około 1 g / kg masy ciała. Jedzenie było dostarczane przez firmę cateringową. W fazie 1 szacunkowe dzienne spożycie błonnika i sodu wynosiło odpowiednio 18,4 i 2,9 gramów. Plan treningowy w fazie pierwszej składał się z 12 jednostek treningowych tygodniowo i jednego pełnego dnia odpoczynku.
Etap 2
II etap trwał 5 dni i składał się z czterech dni ładowania wody w ilości 8 litrów dziennie, a następnie piątego dnia ograniczono podaż wody do 250 ml dziennie. Podaż energii została zmniejszona do około 1000 kcal dziennie, ale podaż białka była nieznacznie zwiększona (0,5 g / kg CHO, 1,3 g / kg białka, 0,5 g / kg tłuszczów, zgodnie z raportem firmy przygotowującej dietę dla zawodnika). Szacunkowe spożycie błonnika i sodu wyniosło 5,6 i 0,3 g dziennie.
Etap 3
III zakładał 20 godzinny post i całkowite ograniczenie płynów w celu odwodnienia organizmu. O godzinie 18.00 zawodnik rozpoczął serię cykli pocenia. Począwszy od 20 h przed ważeniem (1 kąpiel + 1 okład, 72,3-72 kg), 19 h (3 kąpiele + 3 okłady, 70,4 kg), 6 h (3 kąpiele + 3 okłady, 67,9 kg) i 3 h przed ważeniem (2 kąpiele + 2 okłady, 67,0 kg). Cykle składały się z kąpieli w gorącej wodzie z naciekiem z wosku (Sweet Sweat) i zanurzania się po szyję w gorącej wodzie. Po każdej 20-minutowej kąpieli zawodnik owijał się warstwami koców i ręczników i kolejne 20 min pocił się leżąc, przypominając egipską mumię.
Etap 4
IV etap polegał na przeprowadzeniu rekuperacji po ważeniu, która trwała 32 godziny i składała się z przede wszystkim z uzupełnienia płynów, elektrolitów oraz glikogenu mięśniowego. W 32-godzinnym okresie między ważeniem a walką zawodnik ponownie nawadniał ad libitum i spożywał dietę bogatą w węglowodany (15 g CHO / kg, 3,2 g / kg białka, 2,6 g / kg tłuszczów. Masa ciała sportowca wzrosła do 77,0 kg na 5 godzin przed zawodami (wtedy dokonano ostatniego pomiaru). W ciągu etapu czwartego szacunkowe spożycie błonnika i sodu wyniosło odpowiednio 63,0 i 8,5 gramów.
W trakcie gwałtownej redukcji masy ciała zaobserwowano wyraźne wskaźniki względnego niedoboru energii (RED-S), o czym świadczy obniżony RMR (-331 kcal), niezdolność do wykonania testów wydolnościowych, zaburzenia hormonalne (testosteron: < 3 nmol/l) i hipercholesterolemia (> 6 mmol/l). Ponadto ciężkie odwodnienie (zmniejszenie masy ciała o 9,3%) w ciągu ostatnich 24 godzin przed ważeniem wywołało hipernatremię (stężenie sodu w osoczu: 148 mmol/l) i obciążenie nerek (stężenie kreatyniny w surowicy: 177 μmol/l).
Pomimo, iż zakres całkowitej redukcji masy ciała mieścił się w granicach rozsądku, w mojej opinii zawodnik rozpoczął od zbyt drastycznych restrykcji kalorycznych, co wiązało się niską dostępność energii, adaptacjami metabolicznymi, objawami zespołu RED-S i odbiło się negatywnie na komponentach wydatku energetycznego. Ucierpiał na tym RMR, ale również inne komponenty wydatku energetycznego, NEAT czyli termogeneza nie związana z aktywnością fizyczną (spontaniczny wydatek energii). Biorąc pod uwagę ogromny deficyt kaloryczny przez długi okres czasu można przypuszczać, że wydatek energetyczny związany z aktywnością fizyczną (TEA) również był ograniczony w wyniku niedoboru energii i ograniczenia rezerw energetycznych organizmu, co negatywnie wpływało na jakość treningów zawodnika.
- Proporcjonalnie długotrwała redukcja masy ciała (etap 1) skutkowała umiarkowaną utratą masy ciała (4,4 kg w 7 tyg, co daje niewiele ponad 0,6 kg tyg.) natomiast gwałtowna redukcja masy ciała zakładała drastycznie ekstremalną utratę masy ciała (10,1 kg w ostatnim tygodniu).
- Warto zwrócić uwagę, że w okresie ostatnich 20 godzin przed ważeniem zawodnik przeprowadził aż dziewięć 20-minutowych kąpieli w gorącej wodzie oraz dziewięć 20-minutowych okładów kocami i ręcznikami (metod pasywnego pocenia się) z użyciem maści stymulującej pocenie się, co uważam za ekstremalnie niebezpieczne i niedopuszczalne.
- W ostatnim tygodniu zawodnik przeprowadził drastyczne ograniczenie spożycia sodu (0,3 g dziennie) co skutkowało prawdopodobnie przedwczesnym wzrostem poziomu aldosteronu i tym samym utrudniło odwodnienie.
Dane te wspierają zatem publikowane doniesienia o szkodliwych i potencjalnie śmiertelnych skutkach drastycznej redukcji masy ciała u zawodników MMA. Przeprowadzony proces redukcji masy ciała pozostawiał jednak wiele do życzenia i odpowiednie zaplanowanie całego przedsięwzięcia mogłoby zapewne uczynić go znacznie bezpieczniejszym i zdrowszym.
Kliknij tutaj, aby rozwinąć listę źródeł
Kasper AM, Crighton B, Langan-Evans C, et al. Case Study: Extreme Weight Making Causes Relative Energy Deficiency, Dehydration, and Acute Kidney Injury in a Male Mixed Martial Arts Athlete. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2019;29(3):331–338.