Nadmierna suplementacja szkodzi zdrowiu

W literaturze naukowej opisano wiele przypadków problemów zdrowotnych związanych z przyjmowaniem suplementów diety. Nadmierna suplementacja szkodzi zdrowiu, a w literaturze naukowej opisano również przypadki śmiertelne. Ryzyko wystąpienia poważnych działań niepożądanych w trakcie przyjmowania suplementów diety nie dotyczy wyłącznie zanieczyszczeń, które mogą spowodować zarówno szkody zdrowotne jak i wpadki dopingowe u profesjonalnych sportowców. 

Czy można przedawkować witaminy?

Wiele dostępnych na rynku suplementów diety, uchodzących  za bezpieczne i powszechnie przyjmowane, może zostać przedawkowana poprzez suplementację zbyt wysokich dawek. Dotychczas odnotowano wiele przypadków przedawkowania witamin i składników mineralnych, wśród nich duże niebezpieczeństwo wiąże się z nadmierną suplementacją witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: witaminy A i witaminy D. Jest to duży problem, gdyż istnieje błędna, szkodliwa, obiegowa opinia, zgodnie z którą, suplementacja wysokich dawek witaminy D jest bezpieczna i wręcz wymagana, w celu skutecznego zwiększenia stężenia tej witaminy w organizmie. Ku przestrodze przywołam jeden opis przypadku ukazujący jak nadmierna suplementacja, zalecona przez pseudodietetyka, może zagrozić zdrowiu, a nawet życiu.

Opis przypadku mężczyzny, który przedawkował witaminy

Ten opis przypadku ukazał rzadkie objawy zatrucia witaminą D i ciężką hiperkalcemię przypisywaną niewłaściwemu stosowaniu wielu suplementów diety, wśród których było około 20 substancji czynnych. Mężczyzna trafił do szpitala z objawami takimi jak wymioty, nudności, biegunka, bóle brzucha, skurcze, szumy uszne, suchość w ustach, zwiększone pragnienie i utraty masy ciała (-12,7 kg). Objawy nasilały się od 3 miesięcy, od kiedy wdrożył suplementację megadawkami witamin, które zostały mu zalecone przez pseudospecjalistę.

Lista suplementów diety zaleconych przez pseudospecjalistę

• Witamina D – 150 tys. jednostek dziennie!!! Dawka zalecana to 1000-4000 IU dziennie!
• Wapń (w dawce 1g)
• Witamina K2 -100mcg
• Witaminy z grupy B: oddzielnie B2, B3, B6, B9, kompleks z B12
• 1 kropla 15% płynu Lugola
• Selen
• Pikolinian cynku
• Kwasy omega-3
• Boraks
• Kompleks L-lizyny z NAC
• Wobenzym N400
• Astaksantyna
• Magnez w postaci jabłczanu i cytrynianu
• Tauryna
• Glicyna
• Inozytol z choliną
• Kompleks zawierający chondroitynę i glukozaminę
• Probiotyki
• Chlorek sodu

Jak widać lista suplementów jest bardzo długa. Dobrą praktyką jest minimalizowanie suplementacji wyłącznie do substancji o naukowo udowodnionych korzyściach i bezpieczeństwie. Dodatkowo, bardzo istotne jest, aby przyjmować suplementy wyłącznie w dawkach, które mają naukowo udowodnioną skuteczność i bezpieczeństwo. W przypadku tego mężczyzny, została mu zalecona ogromna ilość bezsensownie dobranych suplementów, w abstrakcyjnie wysokich dawkach!

Co wykazały wynik badań mężczyzny?

Wyniki badań podczas hospitalizacji wykazały między innymi:

• Podwyższone stężenie wapnia (3,9 mmol/L; ref: 2,2-2,6).
• Nieoznaczalnie wysokie stężenie witaminy D (>400 nmol/L).
• Ostre uszkodzenie nerek z kreatyniną w surowicy (166 µmol/L; ref:
  64–106 µmol/L) i mocznikiem 13,4 mmol/L; ref: 2,5-7,8 mmol/L).
• Podwyższone stężenie magnezu 1.04mmol/L (ref: 0.7–1.0mmol/L).

Jak zakończyła się sprawa mężczyzny?

Wszystko wskazywało na to, że główną przyczyną powstałych zaburzeń była nadmierna suplementacja witaminą D oraz wapniem, aczkolwiek wiele z powyższych substancji, dodatkowo przyjętych w megadawkach, mogło spowodować poważne problemy zdrowotne. Pacjent został przyjęty do szpitala na 8 dni i nawodniony stosując dożylną płynoterapię. Rozpoczęto też doustną terapię bisfosfonianami, którą kontynuowano później również w warunkach domowych przez 2 miesiące. Wszystko zakończyło się szczęśliwie, ale mogło się skończyć dużo gorzej. 

Nadmierna suplementacja szkodzi zdrowiu – jak uniknąć działań niepożądanych?

Przede wszystkim warto przyjmować suplementy diety świadomie, unikając losowych porad w internecie, mediach społecznościowych lub u pseudospecjalistów. Warto weryfikować źródło wiedzy, z którego czerpiemy informacje. Dawkę suplementu należy ustalić w oparciu o oficjalne rekomendacje lub po konsultacji z rzetelnym specjalistą, czyli sprawdzonym dietetykiem lub lekarzem.