Nietolerancja histaminy

Data i autor:

Histamina jest heterocykliczną aminą, będącą pochodną imidazolu, zawierającą boczny łańcuch etyloaminowy. W organizmie ludzkim powstaje w wyniku dekarboksylacji (w obecności fosforanu pirydoksalu czyli aktywnej formy witaminy B6) histydyny. Jej produkcja zachodzi w wielu miejscach. Najwyższe stężenia obserwuje się w płucach, skórze, błonie śluzowej nosa i żołądka. Została otrzymana po raz pierwszy na drodze chemicznej przez A. Windausa i W. Vogta w roku 1907.

 Występuje naturalnie w ludzkim organizmie i pełni w nim funkcje:

  • Mediatora procesów zapalnych,
  • Mediatora reakcji alergicznej,
  • Neuroprzekaźnika,
  • Pobudza wydzielanie kwasu solnego.

Histamina jest magazynowana w formie nieczynnej w ziarnistościach bazofili i mastocytów (komórek tucznych) skąd może być uwalniana w czasie reakcji zapalnej. W żołądku występuje w histaminocytach, a w ośrodkowym układzie nerwowym w neuronach histaminergicznych.

W mózgu reguluje następujące funkcje: cykl snu i czuwania, apetyt, pamięć, zachowania seksualne, motywacja

Wyróżniamy następujące rodzaje receptorów histaminowych:

  • H1 (np. mózg, drogi oddechowe, naczynia krwionośne) – zwiększenie przepuszczalność naczyń krwionośnych, rozszerzenie naczyń krwionośnych, skurcz mięśni gładkich, skurcz mięśni przewodu pokarmowego, skurcz macicy
  • H2 (np. mózg, żołądek, mięśnie gładkie, leukocyty, serce) – przyspieszenie tętna, wydzielanie soków trawiennych
  • H3 (mózg) – znajdują się w podwzgórzu; histamina odgrywa tam rolę neuroprzekaźnika,
  • H4 (szpik kostny, leukocyty, płuca, jelito cienkie, serce) – zwiększa wydzielanie cytokin prozapalnych oraz aktywację leukocytów

Nietolerancja histaminy jest stanem, w którym występuje zwiększona produkcja histaminy lub jej nadmierne uwalnianie z komórek tucznych i bazofili. Zazwyczaj wynika z niedoboru enzymu DAO (diaminooksydazy) lub HNMT (histamino-n-metylotransferazy). Ograniczenie aktywności DAO może być spowodowane: przyjmowanie niektórych leków (http://ajcn.nutrition.org/content/85/5/1185/T5.expansion.html), schorzenia układu trawiennego i zaburzenia mikroflory jelitowej oraz wysoka podaż innych amin biogennych z pożywieniem. Niedobór HNMT może wynikać np. z zaburzeń metylacji i niedoboru grup metylowych.

Niektóre typy produktów żywnościowych zawierają dużo amin biogennych np. histaminy, tyraminy, tryptaminy, spermidyny itd.

Objawy nietolerancji histaminy to np:

  • Zaczerwienienie skóry, swędząca pokrzywka,
  • Stan zapalny,
  • Obrzęk naczynioruchowy,
  • Astma,
  • Atopowe zapalenie skóry,
  • Anafilaksja,
  • Bóle głowy,
  • IBS,
  • Bolesne miesiączkowanie,

Wg badań naukowych chroniczna nietolerancja histaminy może prowadzić do wielu chorób np: przewlekłego stanu zapalnego, obniżenia gęstości kości, wrzodów, uczucia niepokoju, chorób psychicznych, neurodegeneracyjnych, artretyzmu, chorób sercowo-naczyniowych, IBS. Podwyższone poziomy histaminy zaobserwowano w alergiach, chorobach nowotworowych, infekcjach bakteryjnych, chorobach zapalnych jelit.

Wśród źródeł naukowych wymieniona się następujące formy diagnostyki nietolerancji histaminy:

  • Wywiad dietetyczny
  • Oznaczenie enzymów DAO, HNMT
  • Ocena wymiarów bąbla pohistaminowego po 50 minutach od śródskórnego wstrzyknięcia 1% roztworu wodnego chlorowodorku histaminy
  • Testy skórne dla różnicowania alergii i nietolerancji histaminy
  • Genetyczne polimorfizmy warunkujące metabolizm histaminy

Wśród genetycznych uwarunkowań predysponujących do nietolerancji histaminy możemy wymienić polimorfizmy genów regulujących:

  • Dekarboksylazę histydyny (HDC),
  • N-metylotransferazę histaminową (HNMT),
  • Diaminooksydazę (AOC1)
  • Mutacja genu kodującego receptor H1

Właściwym postępowaniem w nietolerancji histaminy jest wprowadzenie diety ubogiej w histaminę oraz nie stymulującej wydzielania histaminy w organizmie. W skrajnych przypadkach warto rozważyć leczenie lekami antyhistaminowymi. Wśród produktów, których należy unikać znajdują się:

  • Produkty fermentowane np. długo dojrzewające sery i mięsa oraz warzywa np. kimchi, kapusta kiszona, natto
  • Alkohol
  • Duże ilości histaminy zawierają: pomidory, ketchup, czekolada, kakao, czerwone wino, sery twarde i wędzone, długo dojrzewające, kiszonki, salami, surowe kiełbasy, ryby, Przyprawy: anyż, cynamon, goździki, curry, ostra papryka, gałka muszkatołowa, szpinak, bakłażany
  • Produkty zwiększające wydzielanie histaminy w organizmie: banany, czekolada, cytrusy, truskawki, kiwi, skorupiaki, pieczarki, orzechy

Warto wspomnieć o suplementacji pomocnej w terapii nietolerancji histaminy:

  • DAOSIN (enzym DAO),
  • Witamina C,
  • Witamina B6,
  • Miedź,
  • Kwercetyna,
  • Forskolina,
  • Probiotyki: bifidobacterium longum, bifidobacterium infantis, lactobacillus plantarum.

Kliknij tutaj, aby rozwinąć listę źródeł

  1. International Union of Basic and Clinical Pharmacology. XCVIII. Histamine Receptors, Pertti Panula, Paul L. Chazot, Marlon Cowart, Ralf Gutzmer, Rob Leurs, Wai L. S. Liu, Holger Stark, Robin L. Thurmond, and Helmut L. Haas, 2015
  2. Histamine and gut mucosal immune regulation, Authors:  Smolinska, M. Jutel, R. Crameri, L. O'Mahony, First published: 29 November 2013
  3. Histamine: an undercover agent in multiple rare diseases? Almudena Pino-Ángeles, Armando Reyes-Palomares, Esther Melgarejo, and Francisca Sánchez-Jiméne , 2012
  4. Histamine in the Nervous System, Helmut L. Haas, Olga A. Sergeeva, Oliver Selbach, Physiological Reviews Published 1 July 2008
  5. Histamine, histamine receptors and their role in immune pathology. Jutel M1, Akdis M, Akdis CA, 2009
  6. Analysis of Histamine Receptor Knockout Mice in Models of Inflammation, Detlef Neumann, Erich H. Schneider and Roland Seifert, Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics January 2014
  7. Histamine and histamine intolerance, Laura Maintz and Natalija Novak, 2007
  8. Histamine-induced itch and its relationship with pain, Won-Sik Shim and Uhtaek Oh , 2008
  9. Progress in Allergy Signal Research on Mast Cells: The Role of Histamine in Immunological and Cardiovascular Disease and the Transporting System of Histamine in the Cell Hiroshi Ohtsu1, 2008
  10. New Developments in the Use of Histamine and Histamine Receptors, Craig Smuda and Paul J. Bryce, 2011
  11. Roles of histamine and its receptors in allergic and inflammatory bowel diseases, Hua Xie and Shao-Heng He, 2005
  12. Sensitivity to food additives, vaso-active amines and salicylates: a review of the evidence
  13. Isabel J. Skypala, M. Williams, L. Reeves, R. Meyer, and C. Venter, 2015
  14. The diamine oxidase gene is associated with hypersensitivity response to non-steroidal anti-inflammatory drugs. Agúndez JA, Ayuso P, Cornejo-García JA, Blanca M, Torres MJ, Doña I, Salas M, Blanca-López N, Canto G, Rondon C, Campo P, Laguna JJ, Fernández J, Martínez C, García-Martín E, 2015
  15. Association of single nucleotide polymorphisms in the diamine oxidase gene with diamine oxidase serum activities, Maintz L, Yu CF, Rodríguez E, Baurecht H, Bieber T, Illig T, Weidinger S, Novak N, 2011
  16. Mutations in the histamine N-methyltransferase gene, HNMT, are associated with nonsyndromic autosomal recessive intellectual disability, Abolfazl Heidari, Chanakan Tongsook, Reza Najafipour, Luciana Musante, Nasim Vasli, Masoud Garshasbi, Hao Hu, Kirti Mittal, Amy J. M. McNaughton, Kumudesh Sritharan, Melissa Hudson, Henning Stehr, Saeid Talebi, Mohammad Moradi, Hossein Darvish, Muhammad Arshad Rafiq, Hossein Mozhdehipanah, Ali Rashidinejad, Shahram Samiei, Mohsen Ghadami, Christian Windpassinger, Gabriele Gillessen-Kaesbach,Andreas Tzschach, Iltaf Ahmed, Anna Mikhailov,  D. James Stavropoulos, Melissa T. Carter, Soraya Keshavarz, Muhammad Ayub, Hossein Najmabadi, Xudong Liu, Hans Hilger Ropers, Peter Macheroux, andJohn B. Vincent
  17. Histamine, histamine intoxication and intolerance, Kovacova-Hanuskova E1, Buday ,, Gavliakova S, Plevkova J, 2015
  18. Histamine and ascorbic acid in human blood. Clemetson CA, 1980
  19. Vitamin B-6 nutriture and plasma diamine oxidase activity in pregnant Hispanic teenagers.. P M Martner-Hewes, I F Hunt, N J Murphy, M E Swendseid, and R H Settlage
  20. Quercetin Is More Effective than Cromolyn in Blocking Human Mast Cell Cytokine Release and Inhibits Contact Dermatitis and Photosensitivity in Humans. Zuyi Weng, Bodi Zhang, Shahrzad Asadi, Nikolaos Sismanopoulos, Alan Butcher, Xueyan Fu, Alexandra Katsarou-Katsari, Christina Antoniou,Theoharis C. Theoharides
  21. Biogenic Amines Degradation by Lactobacillus plantarum: Toward a Potential Application in Wine, 2012, Vittorio Capozzi,1,2Pasquale Russo,Victor Ladero, María Fernández, Daniela Fiocco, Miguel A. Alvarez,Francesco Grieco, and Giuseppe Spano
  22. Suppression of histamine signaling by probiotic Lac-B: a possible mechanism of its anti-allergic effect, 2008, Dev S, Mizuguchi H, Das AK, Matsushita C, Maeyama K, Umehara H, Ohtoshi T, Kojima J, Nishida K, Takahashi K, Fukui H.
  23. Forskolin inhibits the release of histamine from human basophils and mast cells, 1987, Marone G, Columbo M, Triggiani M, Vigorita S, Formisano S.
  24. Kofler L., Ulmer H., Kofler H.: Histamine 50-skin-prick test: a tool to diagnose histamine intolerance. ISRN Allergy, 2011; 2011: 353 045
    
keyboard_arrow_up