Ilość węglowodanów w trakcie wysiłku, a masa ciała

Data i autor:

węglowodany w trakcie wysiłku, a masa ciała

Intensywny trening znacząco zwiększa zapotrzebowanie na węglowodany. Dzięki odpowiedniej podaży węglowodanów sportowcy i osoby aktywne mogą poprawiać zdolności wysiłkowe i przyspieszać swoją regenerację potreningową. Nie mniej jednak, w przypadku długotrwałego wysiłku fizycznego o charakterystyce wytrzymałościowej, kluczowe jest spożywanie węglowodanów również w trakcie aktywności fizycznej.

Zalecane dzienne spożycie węglowodanów jest często wyrażane w gramach na kilogram masy ciała. Na przykład, dla większości sportów będzie to między 5 a 8 g/kg, z wartościami do 12 g/kg w niektóre dni.

Jednak jeżeli chodzi o spożycie węglowodanów podczas treningów, zalecenia są podawane w gramach na godzinę. Aktualne rekomendacje mówią, że im dłużej trwa wysiłek fizyczny, tym więcej węglowodanów powinniśmy spożywać. Zainteresowanych tymi rekomendacjami odsyłam do jednego z poprzednich wpisów.

Niedawno opublikowano badanie, w którym naukowcy podjęli próbę podważenia tych zaleceń (1). Czy faktycznie powinniśmy zmienić zalecenia?

Najnowsze badania podważają aktualne rekomendacje

Naukowcy do tego badania zrekrutowali kolarzy o różnej masie ciała i podzielili ich na 2 grupy: o niższej i wyższej masie ciała. Poprosili uczestników o jazdę na rowerze i podawali im glukozę w trakcie wysiłku. Spożycie glukozy wynosiło 90 gramów na godzinę. Następnie zmierzyli utlenianie spożytych węglowodanów i przedstawili tempo utleniania węglowodanów na wykresie w stosunku do masy ciała. Naukowcy poinformowali również, że istniała istotna korelacja i we wniosku stwierdzili, że wyniki uzasadniają weryfikację dotychczasowych zaleceń dotyczących podaży węglowodanów w trakcie wysiłku.

Mogłoby się wydawać, że cięższy sportowiec będzie zużywał więcej energii, a także więcej egzogennych węglowodanów. Większa osoba potencjalnie może mieć większe jelita i tym samym większą zdolność wchłaniania. Wchłanianie węglowodanów odbywa się jednak tylko w niewielkiej części jelita. Czy faktycznie wyniki tego badania są przełomowe?

Ilość węglowodanów w trakcie wysiłku, a masa ciała – czy mamy przełom w rekomendacjach?

Wykres całkowitego utleniania egzogennej glukozy w stosunku do masy ciała uczestników badania prezentował się następująco:

Powołując się na dane przedstawione przez autorytet dietetyki sportowej i autora wielu badań dotyczących tempa utleniania węglowodanów egzogennych u elitarnych sportowców, prof. Askera Jeukendrupa, wystąpienie korelacji pomiędzy ilością utlenianych egzogennych węglowodanów, a masą ciała było związane z uczestnictwem w badaniu trzech osób:

  • Jednym z uczestników była osoba o najwyższej masie ciała. Ta osoba nie tylko cechowała się największą masą ciała, ale także miała najwyższy współczynnik utleniania węglowodanów. W rzeczywistości zgłoszony współczynnik utleniania był tak wysoki, że przekraczał spożycie egzogennych węglowodanów, co poddaje pod wątpliwość rzetelność tego pomiaru.
  • Pozostałymi dwoma uczestnikami były osoby o niższej masie ciała, które osiągnęły również niskie tempo wartości utleniania węglowodanów w trakcie wysiłku.

Ponadto warto zwrócić uwagę, że wbrew wnioskom wynikającym z omawianego badania, wielu dotychczas badanych sportowców wytrzymałościowych o niskiej masie ciała, było w stanie utleniać najwyższe wartości egzogennych węglowodanów w trakcie wysiłku. Wśród takich sportowców możemy wyszczególnić elitarnych biegaczy, kolarzy i triathlonistów. Ze wszystkich badań możemy również zauważyć, że osoby o tej samej masie ciała mogą mieć bardzo różne tempo utleniania węglowodanów.

Istotnym wydaje się również fakt, iż źródłem węglowodanów użytym w badaniu była wyłącznie glukoza. W praktyce, w trakcie długotrwałego wysiłku fizycznego, zaleca się spożywanie węglowodanów w postaci połączenia glukozy (lub jej polimerów) z fruktozą. Poprzez zastosowanie kombinacji węglowodanów, które wykorzystują różne transportery jelitowe do wchłaniania , dostarczanie i utlenianie węglowodanów może zostać zwiększone. W nowym badaniu badano tylko glukozę, a zatem wskaźniki utleniania były stosunkowo niskie i tak naprawdę nie mówi nam to zbyt wiele o zdolności do utleniania egzogennych węglowodanów.

Ilość węglowodanów w trakcie wysiłku, a masa ciała – podsumowanie

Biorąc pod uwagę aktualny stan wiedzy, póki co nie można mówić o zmianie rekomendacji, na podstawie pojedynczego badania. Zawsze powinno się brać pod uwagę całość dowodów i na podstawie tego zbioru dowodów powinno się tworzyć najlepsze możliwe rekomendacje. Biorąc pod uwagę całość dowodów, na tę chwilę nie ma podstaw, aby stwierdzić, że masa ciała ma wpływ na ilość utlenianych węglowodanów w trakcie wysiłku.

Dobierając optymalne spożycie węglowodanów w trakcie wysiłku dla sportowca powinno się brać pod uwagę dotychczasowe rekomendacje. Ilość węglowodanów w trakcie wysiłku zależeć powinna w związku z tym przede wszystkim od:

  • czasu trwania wysiłku,
  • intensywności wysiłku,
  • indywidualnej tolerancji sportowca,
  • treningu jelita.

Kliknij tutaj, aby rozwinąć listę źródeł

  1. Ijaz, A., Collins, A. J., Moreno-Cabañas, A., Bradshaw, L., Hutchins, K., Betts, J. A., Podlogar, T., Wallis, G. A., & Gonzalez, J. T. (2025). Exogenous Glucose Oxidation During Exercise Is Positively Related to Body Size. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism35(1), 12-23. Retrieved Mar 18, 2025, from https://doi.org/10.1123/ijsnem.2024-0097
  2. Jeukendrup AE. Carbohydrate and exercise performance: the role of multiple transportable carbohydrates. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2010 Jul;13(4):452-7. doi: 10.1097/MCO.0b013e328339de9f. PMID: 20574242.
  3. https://www.mysportscience.com/post/carbohydrate-recommendations-relative-to-body-weight

 

 

keyboard_arrow_up